{ "title": "Ceres", "image": "https://www.gezegenler.gen.tr/images/ceres.jpg", "date": "21.01.2024 11:14:30", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Ceres, bu astronomi ve mitolojide farklı anlamı olan bir ifadedir. Astronomide güneş sisteminde yer alan en büyük cüce gezegene verilen bir isimdir. Mitolojide ise Roma mitolojisinde anne sevgisini ve özellikle tahıllar ile diğer bitkilerin tanrıçası olarak tanımlanır. Aynı zamanda Satürn ile Rhea'nın kızını, Jüpüter'in ise eşini ve kız kardeşini ifade eder. Jüpiter'den olan Proserpina'nın annesi olup, Neptün, Vesta, Juno ile Plüton'un kız kardeşidir.

Ceres astronomide en büyük cüce gezegendir

Ceres güneş sisteminde ana astreoid kuşağında bulunur. Jüpiter ve Mars arasında bulunan en büyük gök cismidir. Keşfedilmesi İtalya'nın Palermo şehrinde 1801 yılında Ocak ayında İtalyan astronom olan Guiseppe Piazzi tarafından yapılmıştır. İlk anda Piazzi tarafından bulutsuluk içermeyen ve yıldıza benzer kuyruklu yıldız olduğu düşünülse de kısa süre içinde bunun dört yıllık periyodu olan bir gezegen olduğu fark edilmiştir. Bu gök cismine Sicilya'nın koruyucu tanrıçası olan Ceres adı verilmiştir. Güneş sistemi içindeki astreidler arasında ilk keşfedilen gök cismi olduğundan, 1 numara olarak tanımlanmıştır.

Ceres 50 yıl süreyle 8. Gezegen olarak da tanımlanmıştır. Çapı 950 km olan ve astreoid kuşağındaki en büyük gök cismidir. Astreoid kuşağının kütlesinin %32 kadarını Ceres oluşturmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda, bu gök cisminin düşük yerçekimine sahip olduğu, yapısının diğer gök cisimleri gibi düzensiz şekilde değil, küresel olduğu tespit edilmiştir. Ceres gök cisminin yüzeyi karbonat, su buzu, kil gibi farklı hidratlı minerallerden meydana geldiği düşünülür. Taş ve kaya tarzında bir çekirdek ile buzdan meydana gelen manto yüzeyiyle farklılaşmış bir görüntü verir. Ayrıca yüzeyinin altının sudan oluşan okyanus olduğun da düşünülür. Gök cisminin yüzeydeki sıcaklığı ise -38 derecedir.

Ceres mitolojide bir toprak tanrıçasıdır

Mars ve Jüpiter arasında yörüngede olan Ceres toprak tanrıçasıdır. Hasat zamanı ve tarımsal döngü Ceres'tedir. Büyüyen bitkilerin tanrıçası olarak adlandırılır. Mitolojide sırlarıyla birlikte anlatılmaktadır. Ancak sırları henüz açıklığa kavuşturulmuş değildir. Yunan mitolojisinde Ceres, Demeter olarak adlandırılır. Elde edilen bilgilere göre, hikâye Ceres'in kızı Kore ile başlamaktadır. Kore Eleusis yakınlarında çiçek toplarken aniden yeraltı açılmakta ve siyah atlı araba fırlamaktadır. Bu Hades'ten başkası değildir. Hades yeraltı tanrısı Pluto'dur. Kore'yi yakalayarak, yeraltına ölüler diyarına götürmüştür. Ceres dokuz gün boyunca kızını aramıştır. Onuncu gün geldiğinde Eleusis gelerek dinlenmek istemiş. Bu sırada yaşlı bir kadın kılığındaymış. Oraya kuyudan su almaya gelen kralın kızlarıyla Ceres'i görür. Ceres ona acıklı bir hikâye anlatır. Bir anda kralın kızları yaşlı kadının da küçük erkek kardeşlerine bakıcı olacağını düşünmüşler. Ceres'i ve Eleusis'u saraya götürmüşler. Kraliçe Eleusis'a su ikram ederken, Ceres'e şarap ve yiyecek ikramında bulunmuş. Ceres sarayda bakıcı olmuş ve baktığı Demophoon'u geceleri şöminedeki ateşin üzerine koyarak, kendisine ölümsüzlük hediyesi vermek istemiş. Ancak bu fark edilince bunu başaramamış.

Bu arada Eleusis Kore'nin başına gelenleri görerek, bunları Ceres'e anlatmış. Ceres ölüler diyarındaki kızı için yasa girmiş ve kraldan bir tapınak istemiştir. Tapınakta doğanın hasat vermesini yasaklamıştır. Bu sayede ağaçlardaki yapraklar sararmış ve yerlere düşmüş. Soğuktan toprak donmuş ve dünyadaki ilk kış başlamış. Kışın süresi uzadıkça insanla açlığın etkisiyle ölüme yaklaşmış. İnsanların duasıyla birlikte Zeus harekete geçmiş ve Kore'nin serbest kalması için tanrıların habercisi Hermes'i Hades'e göndermiştir. Hades ise bir şartla Kore'yi serbest bırakacağını söylemiştir. Kore ise duyduğu üzüntüden daha ölülerin yiyeceğinden yememiştir. Hades'in şartı budur. Ölülerin yiyeceğinden Kore'nin yemesidir. Yeraltı bahçıvanlarının birisi ise Kore'nin bu esnada yedi nar yediğini söylemiştir. Anlaşma yapılınca Kore'nin dokuz ay Ceres ile üç ay Hades ile yeraltında yaşamasına karar verilmiştir. Yeraltında olduğu zamanlarda dünyada kış olacak, yeryüzünde olduğu zamanlarda ise bahar ve yaz olacaktır. Kore kurtulduktan sonra sevinen Ceres, hasat almanın sırrını artık Triptolemus'a anlatmıştır. Ceres mitolojide çocuğunu kaybeden ve bulan anne modeli olarak anlatılmıştır. Ceres aynı zamanda astrolojide Başak burcu ile ilişkilendirilir.
" } ] }