En Büyük Yıldız
Evrendeki en büyük yıldız nedir sorusuna cevap aramadan evvel bu devasa yıldıza kıstas niteliğinde bir cetvel olarak galaksimizdeki Güneşin kullanıldığını bilmek gerekir. Peki Güneşin boyutları, ebatları ve kütlesi nedir? İşte bunu bilim adamları yanıtlarken çeşitli bilimsel metotlar uygulamaktadırlar. Bunlara örnek vermek gerekirse paralax yöntemi, devasa radarlar, trigonometrik hesaplamalar en yaygınlarındandır.
Fazla ayrıntıya girmeden Güneşin ebatlarını çapı 1.4 milyon kilometre, yarıçapı 690 000 km ve de 2.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 kg olarak kütlesini belirtmekte fayda vardır. Güneşin evrendeki diğer yıldızların boyutunu belirlemede kıstas olarak ele alınması onu bir cetvel niteliğine haiz kılmaktadır.
En büyük yıldızın ne olduğu incelemesine kendi galaksimizden başlamak gerekirse Eta Carinae yıldızından bahsetmemiz gerekmektedir. Bize 7500 ışık yılı uzaklıkta bulunan Eta Carinae yıldızı tam tamına 100 tane güneşin kütlesinin toplamı kadar ağırlıktadır. Eta Carinae yarıçapına gelecek olursak Güneşten 400 kat daha fazladır. Ayrıca bu yıldız hakkında bilim adamları teleskop gözlemleriyle 'yıldız rüzgârlarından' epey etkilendiğine ulaşmışlardır. Yıldız rüzgârları yıldızın üzerinden birtakım kütlesel çekim kuvvetlerinin yarattığı etkiyle maddeleri alıp evrenin boşluğunda süzülmesine sebep olmaktadır. Eta Carinae işte bu 'güneş rüzgârlarının' yarattığı parça kopmalarından her gün tam 500 dünya kütlesi kadar parçasını kaybetmektedir.
Şimdi gelgelelim insanoğlunun evrendeki şu güne kadar keşfettiği en büyük yıldız diyebileceğimiz yıldıza.
VY Canis Majoris adı verilen hypergiant olarak da tabir edilen devasa bir kızıl yıldızdır. Eğer bu yıldız bizim yaşam kaynağımız olan Güneşle yer değiştirseydi dış yüzeyinin Satürn halkalarına temas edebileceği söylenmektedir. Evrende bizim görebildiklerimiz arasında eşi benzeri çok az olan bu hypergiant yıldız bize yaklaşık 5000 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. Yüzölçümü hesabı adına Minnesota üniversitesi profesörlerinden Roberta Humphreys'in yaptığı araştırmaya göre VY Canis Majoris Güneşten tam 2100 kat daha büyük bir yüzölçümüne sahip olduğunu saptanıştır. Tabi ki bu ebatlarda bir yıldızın boyutunu ölçmek cetvel ile ip ölçmeye benzemez. Boyutları konusunda bir başka astronom Güneşten 600 misli büyük olduğunu iddia etmiştir. Unutmadan evrendeki en büyük yıldızların aynı zamanda en soğuk ve en yaşlı yıldızlar olduklarını da aklımızdan çıkarmayın. Mesela VJ Canis Majoris'in sıcaklığı 3500 kelvin ile güneşten daha soğuktur. Teknik özelliklere biraz daha değinecek olursak VY Canis hakkında şunları bilmekte fayda vardır; - Evrendeki en büyük yıldız olan VY Canis Majoris yarıçap olarak 2000 güneş yarıçapındadır.
- Işık bu yıldız üzerinde bir turunu 8 saatten uzun sürede tamamlayabilmektedir. (Güneş 14.5 saniyede bunu yapabiliyor)
- VJ Canis Majoris'i bir içi boş küre olarak tasvir edersek bunu doldurmamız için tam 7 desilyon tane Dünyaya ihtiyacımız vardır.
- Çapı yaklaşık 3.063.500.000 km'dir.
- Saatte 980 km hızla yol alan bir uzay mekiği VJ canis Majoris'in etrafını turlamak isteseydi bunu tamamlaması hemen hemen 1100 yıl sürmekte
- Dünyadan saatte 2000 km hız yapan bir uzay mekiği ile ulaşmak isteseydik bu 12 000 trilyon yıldan daha uzun sürmektedir.
- Dünya çapını 1 cm olarak tasvir edersek VJ Canis Majoris 6.5 kilometre çapında bir yarıçapa sahip olacaktır.
Tabi ki tüm bu araştırmalar sonucunda elde edilen bulgular evrendeki en büyük yıldız nedir sorusuna tam kesin cevap verememektedir; çünkü hala yepyeni teknolojimizle yepyeni gezegenler ve yepyeni diyarlar keşfedilmeye devam edilmektedir. Sonuçta tüm bunlar sonsuz evrenin ürünleridir ve Allah'ın yarattıklarındandır.
19.01.2024 11:06:33
En Büyük Yıldız ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|